Татарстан Республикасы территориясендә метеорологик күренешләрнең интенсивлыгы турында консультация-кисәтү
Россия гадәттән тыш хәлләр министрлыгының Татарстан Республикасы буенча Баш идарәсе:
Җил көчәйгәндә:
1. Биналардан чыгуны чикләргә. Балаларны караучысыз калдырмау мөһим.
2. Әгәр дә көчле җил вакытында урамда булсагыз, без сезгә җир асты юлларында яки йорт подъездларында яшеренергә киңәш итәбез. Көчле җилдән йорт диварлары янында яшеренергә кирәкми, чөнки түбәләрдән шифер һәм башка түбә материаллары төшәргә мөмкин. Бу җәмәгать транспорты тукталышларына, төзелмәгән биналарга да кагыла.
3. Урамда реклама щитларыннан, элмә такталардан, юл билгеләреннән, электр линияләреннән ерак торырга кирәк
4. Зур агачлар янында булырга, шулай ук алар янында автотранспорт куярга ярамый.
5. Көчле җил булганда электр линиясе астында тору һәм өзелгән электр чыбыкларына якынлашу куркыныч тудыра.
6. Куркынычны өске кат тәрәзәләреннән төшкән ватылган пыялалар, шулай ук җил белән өзелгән түбә һәм башка бина элементлары да тудыра ала.
Түбән температураларда.
Өшүдән саклану өчен урамга чыкмаска, балаларның, йорт хайваннарының озак вакыт урамда булуыннан качарга һәм ерак сәфәрләрдән тыелып торырга кирәк. Мөмкин булса, табигатьтә озак йөрүдән баш тартыгыз.
Туңу куркынычының төп факторлары: тыгыз һәм дымлы кием һәм аяк киеме, кан тамырлары белән проблемалар, алкогольле эчемлекләр куллану, шулай ук, хәлсезлек һәм артык ару.
Салкыннан саклану өчен катлы-катлы киенегез – һава катламнары җылыны тотып тора, җылы йон оекбашлар киегез – алар дым сеңдерә, аякларыгызны коры калдырып, салкынга җылы бияләйләр, баш киеме һәм шарфсыз чыкмагыз; даими актив хәрәкәтү дә кирәк.
«Бабай ысулы» бик яхшы ярдәм итә – аяк табаннарын коры газета белән урагыз. Суыкта акрын, тирән түгел итеп, борын белән суларга кирәк. Борын куышлыгы шундый итеп төзелгән ки, һава бронхаларга һәм үпкәләргә җиткәч, ул, кагыйдә буларак, җылынырга өлгерә.
Салкында басып тормаска, ә даими рәвештә әкрен генә хәрәкәт итәргә тырышыгыз, бигрәк тә тукталышта җәмәгать транспортын көткәндә. Җәяү йөргәндә тиз атлагыз яки йөгерегез, җәмәгать туклануы урыннарында вакыт-вакыт җылынып чыгыгыз һ. б.
Көчле салкыннарда юл-транспорт һәлакәтләре һәм автомобиль механизмнарында кинәт төзексезлекләр куркынычы кискен арта. Ерак арага йөрүче машина йөртүчеләргә шулай ук үз куркынычсызлыкларын истә тотарга кирәк - сезон буенча киенергә, җылы кием һәм аяк киеме турында онытмаска, кайнар чәй алырга, мөмкин булганча ягулык запасы да булырга тиеш.
Көчле буран вакытында ничек эш итәргә?
Бары тик аерым очракларда гына биналардан чыгыгыз. Ялгыз гына чыгу тыела. Гаилә әгъзаларына яки күршеләргә кая баруыгызны һәм кайчан әйләнеп кайтуыгызны хәбәр итегез. Автомобильдә зур юллар һәм шоссе буенча гына хәрәкәт итәргә мөмкин. Машинадан чыкканда аннан күз күреме чикләреннән китмәгез. Юлда туктап, өзек-өзек сигнал бирегез, капотны күтәрегез яки ачык төстәге тукыманы антеннага элеп куегыз, автомобильдә ярдәм көтегез. Шул ук вакытта вентиляцияне тәэмин итү һәм угар газы белән агулануны булдырмау өчен пыяланы ачып, моторны кабызып калдырырга мөмкин. Әгәр дә сез, торак пункттан читтә җәяү йөреп, ориентацияне югалтсагыз, беренче туры килгән йортка кереп, кайда икәнлегегезне ачыклагыз һәм, мөмкин булса, буран беткәнче көтегез. Әгәр көчегез бетеп китсә, ышык урын эзләгез һәм шунда калыгыз. Таныш булмаган кешеләр белән аралашканда игътибарлы һәм сак булыгыз, чөнки табигый бәла-казалар вакытында автомобиль, квартираларда урлаулар саны бик нык арта.
Әгәр дә көчле кар басулар шартларында сез бина эчендә бикләнгән булсагыз, сакланып кына, паникага бирелмичә, кар баскан җирдән мөстәкыйль рәвештә (булган инструментны һәм кул астындагы чараларны кулланып) чыгу мөмкинлеге юкмы икәнен ачыклагыз. Гражданнар оборонасы эшләре һәм гадәттән тыш хәлләр идарәсенә яисә торак пункт администрациясенә кар басуларның характеры һәм аннан мөстәкыйль арыну мөмкинлеге турында хәбәр итегез. Әгәр кар көртен мөстәкыйль рәвештә алып булмаса, коткару бүлекчәләре белән элемтә урнаштырырга тырышып карагыз. Радиотрансляция приемнигын (телевизорны) кабызыгыз һәм җирле хакимият күрсәтмәләрен үтәгез. Җылылыкны саклау һәм азык-төлек запасларын экономияле тоту чараларын күрегез.
Машина йөртүчеләргә
Машина йөртүчеләргә, бигрәк тә ерак араларга баруны планлаштыручыларга үз автомобильләренең техник торышына аерым игътибар бирергә кирәк. Сәфәр вакытына карап, якындагы - ике тәүлеккә һава торышы фаразын карагыз. Елның салкын вакытына күчәр алдыннан автомобильнең җылылык изоляциясе турында алдан кайгыртыгыз. Сәфәр алдыннан двигательнең һәм аккумуляторның эшен тикшерегез, ягулык запасы туплагыз, яхшы антифриз өстәгез. Тикшерелмәгән автозаправка станцияләрендә ягулык салмау мөһим, чөнки сыйфатсыз ягулык автомобильнең ватылуына китерергә мөмкин. Алдан ук җылы әйберләр һәм азык-төлек тупларга кирәк, кәрәзле телефон өчен зарядка җайланмасын да онытмагыз.
Юлга чыгар алдыннан насос, буксирлау тросы, баллон ачкычы һәм домкрат барлыгын тикшерегез.
Авария комплекты
Авария комплектында түбәндәгеләр булырга тиеш: кәрәзле телефонга зарядкалау җайланмасы һәм запас аккумулятор, җылы кием һәм юрганнар, алгы пыяладан кар һәм бозны чистарту өчен щетка, кирәк була калса тәгәрмәчләрне кардан арындыру өчен кечкенә көрәк; кул фонаре һәм аңа батареялар комплекты, аптечка, ашау-эчү, балта һәм җыелма пычкы, «коры ягулык» төргәге, зажигалка, мини-мич һәм котелок.
Баруның төгәлләштерелгән маршрутын һәм килеп җитүнең якынча вакытын хәбәр итегез
Сәфәр алдыннан гаилә әгъзаларына, күршеләргә, дусларга юлның төгәлләштерелгән маршрутын һәм әйләнеп кайту вакытын хәбәр итәргә кирәк. Әгәр юлда бәла килеп чыкса, заманча элемтә чараларыннан файдаланырга кирәк - бу коткару бүлекчәләренең реакция вакытын шактый тизләтәчәк. Коткаручыларга мөрәҗәгать иткәндә кайда булуын, урынның үзенчәлекле билгеләрен, автомашинада кешеләрнең санын, яшен, авырулар, балалар бармы-юкмы икәнен күрсәтергә, үзеңнең һәм якыннарыңның телефоннарын хәбәр итәргә кирәк. Батарея зарядын экономияләү чараларын күрергә.